Lezen in een opvangcentrum

Sinds Vormingplus Limburg zich twee jaar geleden bij het Lezerscollectief aansloot, lezen we bij kortgeschoolden, in de gevangenis van Hasselt en sinds september 2015 ook in een CAW-opvanghuis voor dak- en thuislozen. In dat opvanghuis verblijven gemiddeld zo’n 30 mensen voor korte of iets langere tijd. Het zijn allemaal mensen die omwille van heel uiteenlopende redenen nood hebben aan een tijdelijk onderkomen. Het zijn mensen die erg gekwetst zijn.
Laat nu net literatuur mensen de kans geven om even te ontsnappen aan de werkelijkheid, of om hun gevoelens en belevingen in woorden uitgedrukt te zien. Literatuur kan helend zijn. We schrikken dan ook als we te horen krijgen hoe weinig mensen lezen. Of helemaal niet. Er is geen enkele leescultuur in het opvangcentrum. Een boek is er nauwelijks te vinden. Om dat te veranderen slaan Vormingplus Limburg en het CAW de handen in elkaar. Een dossier wordt ingediend bij het Vlaams Fonds der Letteren. En goedgekeurd. Nu leest vrijwilliger Madie tweewekelijks volgens de Read tot Lead-methode met de bewoners. Telkens komen zo’n 4 à 5 mensen enthousiast mee lezen. Er is ook altijd een andere maatschappelijke werker aanwezig. Al snel merken we dat de verhalen hen raken. Madie durft ook meer verhalen te kiezen die dicht bij de mensen staan. Verhalen die te maken hebben met hun leefwereld. Boeiende gesprekken volgen dan steevast.
We dromen ervan om meer boeken en literatuur binnen te brengen in het opvangcentrum. In een grijs, grauw, saai gebouw zou daarnaast wat kleur niet misstaan. In het voorjaar starten we met de bouw van twee boekenkasten. Er komt een kast op de vrouwengang. En een kast op de mannenafdeling. Een 8-tal creatieve en handige bewoners steekt de handen uit de mouwen. Van oude wijnkistjes maken ze twee boekenkasten. Gulle schenkers bezorgen ons mooie boeken om de kasten te vullen: thrillers, kinderboeken, strips, romans, historische boeken, psychologische boeken en tijdschriften. Op maandagmorgen 2 mei openen we de boekenkasten officieel. Er is chips, fruitsap en er zijn veel boeken. De bewoners kiezen zelf welke boeken in welke kast terecht komen. Het doet ons plezier als we horen dat Angie, Christa en Dimi vijf minuten na de inhuldiging al een favoriet boek meegenomen hebben naar hun kamer.

Als je zelf nergens woont
moet je altijd
als je slapen wil,
aanbellen bij mensen die wel
ergens wonen

Maar als nou niemand opendoet
of ze hebben geen logeerbed
en de bank is voor de hond?

Dan moet je buiten
in de regen
in de wind
in de put
zitten huilen op de stoep.

Komt er plots een schrijver langs,
verzint die een verhaal voor jou,
schrijft hij jou een boek cadeau,
een sprook om in te wonen.

Huis van woorden,
dak van taal. Lees
maar lang en wees
gelukkig.

Tim Gladdines

In het najaar plannen we nog enkele activiteiten. Een schrijver zal komen vertellen over zijn boeken en verhalen. En misschien brengen we wel een bezoek aan de boekenbeurs.