Wie zijn wij?

Hoe het begon…

Op 2 maart 2012 wordt Dr. Jane Davis door Geert Van den Bossche uitgenodigd  voor de Leerstoel van Boek.be en Universiteit Antwerpen. Na een expertenmeeting, een keynote op de Dag van de Cultuureducatie (2013) en een lezing op Mind the Book samen met Prof. Dirk De Wachter groeit het enthousiasme nog meer om ook in Vlaanderen met (voor)leesgroepen te starten. 

De stuurgroep, die na de Leerstoel is opgericht, vraagt aan Boek.be om ondersteuning aan te vragen bij de Vlaamse Overheid om opleidingen te starten. Zo kunnen in 2013 drie groepen van telkens 12 kandidaten en in 2014 nog eens twee kennismaken met de ‘Read to Lead’.  Jane Davis stimuleert ondertussen Dirk Terryn om in Vlaanderen zelf een autonome organisatie op te richten. Hij wordt daartoe uitgenodigd op het symposium Shared Reading for Healthy Communities op 16 mei 2013 in London.

In afstemming met de stuurgroep zoekt Dirk Terryn naar een juist organisatiemodel om enerzijds, net zoals bij TRO, de kwaliteit en de opvolging te kunnen realiseren en anderzijds om blijvend te kunnen investeren in opleiding, onderzoek en verbreding. Geïnspireerd door Jane Davis: ‘Literaire boeken in handen geven van mensen die er zoveel uit kunnen halen.’ 

Een coöperatieve vennootschap lijkt, vanuit haar participatieve structuur, die doelstellingen voor de stuurgroep het best te kunnen dienen. Erg verschillend van de Engelse ‘inspirator’ moet een organisatie in het Vlaamse landschap naast autonomie ook samenwerking en co-eigenaarschap hoog in het vaandel dragen. 

De zoektocht naar een eigen organisatie gaat verder. Erik Van Acker sluit aan en wordt tweede oprichter-vennoot. Hij bevestigt de keuze voor  een coöperatieve vennootschap: een coöperatief opzet laat toe dat iedereen kan participeren in het gezamenlijk doel,. In een opzet met ondernemings-finaliteit trachten we zelfbedruipend te zijn door de meerwaarde die we creëren.

Dr. Jan Raes is de derde oprichter. Zijn expertise als psychiater is belangrijk voor de uitbouw van een kwaliteitsvolle werking in het domein van gezondheid en welzijn. De impact van een voorleesmethode op de vitaliteit geniet zijn bijzondere interesse 

Het Lezerscollectief

• Lancering op 25 maart 2014 in De Kluizerij Affligem
• Ondersteuning en erkenning door Vlaamse Overheid Sociale Economie vanaf april 2014
• Oprichtingsakte op 2 april 2014 in Deurne
• Statuten in Staatsblad op 5 mei 2014 

Het Lezerscollectief zendt een eerste nieuwsbrief uit in mei 2014.

Op 30 juni 2014 zijn al meer dan 50 leesbegeleiders aangesloten. Een engagement voor meer dan 60 leesplekken en ongeveer 2400 leesuren voor meer dan 600 deelnemers. In december 2017 zijn er al meer dan 80 leesgroepen aangesloten en actief.

Leesgroepen

Journalist Leen Grevendonck  bezocht één van de leesgroepen en schreef een artikel in Visie –de beweging dat op 27.06.2014 verscheen. Het geeft mooi weer wat we vanuit Het Lezerscollectief doen.

Samen lezen als toetssteen voor het leven

Samen verhalen en gedichten lezen verbindt mensen en maakt hen sterker en weerbaarder. Dat is de filosofie van het Lezerscollectief, een netwerk van leesbegeleiders in Vlaanderen, dat leesbijeenkomsten organiseert voor onder meer gevangenen, mensen met psychische problemen en mensen in armoede. Je redactrice las een namiddag mee in de Zuidpoort in Gent.

‘Ze zei dat ze morgen met me naar het bal zou gaan als ik haar een rode roos zou brengen, maar in mijn hele tuin is geen rode roos te vinden. Oh, hoe gelukkig zijn toch afhangt van zulke kleine dingen’, betreurde een jonge student, terwijl hij op het gras in zijn tuin lag. Een nachtegaal hoorde het verhaal van de jongen en besloot hem te helpen.’ 

Eva pauzeert even. Zo kan de eerste alinea van ‘De nachtegaal en de roos’, een kortverhaal van Oscar Wilde, even bezinken. Ik ben te gast in de Zuidpoort in Gent, een vereniging waar armen het woord nemen. Sinds december vinden hier leesbijeenkomsten plaats, onder het motto ‘Komen Lezen!’. Deelnemers buigen zich telkens over een verhaal en een gedicht. Arthur Japin, Bart Moeyaert, Peter Handke en andere literaire schrijvers passeerden al de revue. Het plezier van het lezen en het delen van gedachten staan voorop.

Hocus pocus

Eva vraagt of iemand van de groep al iets kwijt wil over de tekst. Jozef reageert: ‘Volgens mij zal er nog hocus pocus bijkomen.’ Hoe hij daarbij komt? ‘Ja, ik heb al wat verder gelezen.’ Hilariteit alom. Erwin heeft zijn bedenkingen bij wat de student zegt over geluk. ‘Als geluk enkel afhangt van een rode roos, dat vind ik triestig. Geluk is ook vriendschap, goeie momenten van vroeger. Ook al voel je je niet gelukkig. Dat wat je gekregen hebt, kunnen ze je niet meer afpakken.’

Eva leest verder voor. Geregeld stopt ze even, zodat de groep kan reageren. Soms vallen er stiltes en helpt Eva door gerichte vragen te stellen. ‘Wat voor iemand is die student?’ ‘Apprecieert hij de nachtegaal?’ ‘Welk beeld blijft er bij jou hangen?’ Het verhaal blijkt iets los te maken. De deelnemers spreken over opoffering in de liefde, materialisme, Wereldoorlog II. Jozef en Erwin verschillen van mening of een mens altijd liefde krijgt in zijn leven. En Inge vindt dat de student, die uiteindelijk wordt afgewezen, moet relativeren. ‘Liefde is niet stom’, zegt ze vol overtuiging. ‘Het is vallen en opstaan.’ 

Deontologie

Eva rondt het gesprek af en geeft het woord aan Sieglinde van het Poëziecentrum. Zij leest het gedicht ‘Deontologie’ van Leonard Nolens voor. Net zoals de deelnemers, heb ik moeite om het gedicht te doorgronden. Maar de groep probeert zich toch in te leven. Jozef besluit dat we de heer Nolens beter eens uitnodigen om te vragen wat hij bedoelt en daar is iedereen het mee eens.

Als de leesbijeenkomst gedaan is, vraag ik Jozef wat hem zo aantrekt in Komen Lezen!. ‘Ik ben een eenzaat. Ik vind het interessant om hier verschillende meningen te horen. Ik kan ook mijn gedachten laten werken. Soms vind ik moeilijk mijn woorden. Vroeger was ik daar beter in.’ Thuis leest Jozef niet. ‘Alleen de gazet, binnen- en buitenland. Ik vind de leesbijeenkomsten leuk op het moment zelf. Maar ik steek het allemaal niet in mijn kop.’

‘Ik lees nu een half jaar in deze groep en ik merk de verandering’, vertelt Eva. ‘In het begin wisten de deelnemers niet wat zij moesten aanvangen met een gedicht. Ondertussen zijn de mensen vertrouwd met poëzie en hebben ze meer vertrouwen in hun eigen spreken erover. Voor mij zijn dit gestolen namiddagen, waarop je kunt stilstaan bij wat essentieel is.’

Onze organisatie

Drie oprichtende vennoten

Dirk Terryn werkt als coördinator bij CANON Cultuurcel. Hij volgt er al 16 jaar het beleidsdomein literatuur. The Reader Organisation leert hij kennen in 2012.
Vanuit een persoonlijk engagement en op vraag van inspirator en oprichter Dr. Jane Davis zelf, wil hij in zijn vrije tijd meewerken aan de Reading Revolution die intussen 400 leesgroepen per week in de UK mobiliseert.

Sterke verhalen maken mensen sterker.

Dirk heeft een boon voor poëzie, maakte twee verzamelbundels en is publiceerde over literatuuronderwijs en poëziedidactiek.

Erik Van Acker is na een carrière bij o.m. KBC, is hij momenteel actief als algemeen directeur van DVC St. Jozef. Zijn drijfveer is het mee willen doen slagen van een vrij uniek opzet: een coöperatieve die de brug wil maken tussen cultuur/literatuur en andere maatschappelijke sectoren, tussen mensen en andere mensen, in een meetbaar financieel en niet-financieel opbrengstmodel. Zelf is hij geen groot lezer, maar staat geregeld verbaasd van de kracht van taal.

Dr. Jan Raes is psychiater en bedrijfscoach. Hij voelt zich bijzonder aangesproken door de sociale aspecten en de neuro-psychologische effecten van het in groep lezen. Zowel in zijn coachingswerk als in zijn artsenpraktijk vergroot hij het intuïtief creatieve vermogen van cliënten en systemen, via energetische oefeningen, verhalen en metaforen.

Als voorzitter van vzw Timotheus en mede-oprichter van EPECA werkt hij dagelijks aan de verfijning van de leermodellen om persoonlijke groeiprocessen te initiëren. Leesgroepen vormen hierbij een nieuwe ceatieve aanpak.

Raad der Wijzen

Regelmatig vraagt het Lezerscollectief feedback aan een groep “wijzen”, mensen die door werkervaring, onderzoek of studies het beleid van de organisatie mee helpen vormgeven. In het verleden konden we een beroep doen op experten als Bart Bots (SLG), Geert Joris (Boek.be, NTU en CRV), Frank Vlayen (Waterland), Diederik van Woensel, Jef Maes, Steve Maes, Geert Van Den Bossche, Yamina Madani…

Missie
Visie
Kernwaarden

Download onze folder