Het Lezerscollectief – Samen sterke verhalen lezen
Wij werken aan een wereld waarin iedereen toegang heeft tot de literatuur.
Op 19, 20 en 21 juni vindt de volgende opleiding plaats van onze leesbegeleiders.
Dankzij de steun van het Vlaams Fonds voor de letteren kunnen 12 trajecten geco-financierd worden. Samen met je gemeentebestuur, je bibliotheek, de organisatie waarvoor je leest kunnen we op die manier, in co-creatie, twaalf nieuwe leesgroepen opstarten. Neem contact op via info@lezerscollectief.be voor meer informatie.
Uit recent onderzoek blijkt dat Britse mensen die boeken lezen gemiddeld gelukkiger zijn. Het onderzoek werd in heel Groot-Brittannië uitgevoerd door DJS Research voor organisatie Booktrust om leesgewoontes en de houding jegens boeken onder volwassenen in kaart te brengen. Daaruit bleek onder meer dat mensen in een hogere socio-economische klasse gemiddeld meer lezen.
Resultaten
Op het eerste gezicht zijn de cijfers somber. Zo leest 18% van de respondenten nooit fysieke boeken en 71% nooit e-boeken, beweert 35% nooit tijd te hebben om te lezen en geeft 45% aan liever televisie te kijken dan te lezen. Meer dan de helft van de respondenten gelooft bovendien dat boeken vervangen gaan worden door internet en het lezen op computers.
Het blijkt echter dat mensen die weinig of nooit lezen in armere buurten wonen en dat dit ‘vooral mannen onder de 30’ zijn die ‘minder tevreden met hun leven’ zijn. Volgens de onderzoekers geven vooral de reacties van de respondenten het beste de verschillen in leesgedrag weer. Zo liet een respondent, een man tussen de 30 en 44 jaar, het volgende weten:
‘Het punt is, het is 2013 en niet 1813. We hebben nu elektriciteit, dus kunnen we Dvd’s kopen en televisie kijken in plaats van boeken lezen. Boeken zijn voor een oudere generatie. Jongere mensen lezen over het algemeen geen boeken.’
Gelukkiger door lezen
Uit het onderzoek bleek namelijk ook dat mensen die wel lezen aanzienlijk gelukkiger. Zo vindt 76% dat lezen hun leven verbetert en voelen ze zich na het lezen beter, leest 28% van volwassenen iedere dag een boek en leest meer dan driekwart liever fysieke boeken dan e-boeken.
In het rapport worden dan ook vier conclusies getrokken:
Bron: www.booktrust.org.uk
“Mijmerend dacht ik terug aan de voorleessessies van mijn leerkracht van het vierde leerjaar, mevrouw Marcassoli, toen ik de uitnodiging kreeg om me aan te sluiten bij de leesgroep binnen onze opleiding Bachelor Lager Onderwijs. Ik was al lang overtuigd dat voorlezen bijdraagt tot de taalontwikkeling van kinderen. Wat de impact ervan zou zijn op volwassenen, vroeg ik me af.
Tijdens de eerste sessie, met zes studenten en onze lector Hilde Van den Bossche, waren we aanvankelijk een beetje nerveus. Stoelgeschuifel, snel koffie en thee schenken, koekjes klaarzetten… Het was allemaal een beetje vreemd: zo informeel samenkomen met een lector. Gelukkig waren we al snel helemaal mee in het verhaal en de volgende sessies verliepen in een sfeer van onmiddellijke vanzelfsprekendheid. Telkens een ander tekstgenre, steeds gekoppeld aan een gedicht dat die tekst in een ander daglicht stelt.
Een mooi proces met regelmatige bezinkingspauzes die vaak ook bezinningspauzes waren: het verhaal kreeg wortels richting mijn ziel. Met reactiemomenten tijdens dewelke bleek dat ieder van ons een andere visie had op de tekst, er een ander gevoel bij had en er andere voorstellingen bij maakte.
Door een aantal keer op deze manier samen te lezen leer je elkaar écht kennen. Niet zoals je elkaar leert kennen op café, neen: dieper, echt ten gronde. Je ontdekt als het ware je familie …
Deze sessies zijn me nu al zeer dierbaar: ik kijk telkens weer uit naar die rustpauzes binnen het hectische academiejaar, naar de verrassende teksten, de gedichten en naar het weerzien met de leesgroep en –begeleider.
Dit initiatief is voor mij absoluut een meerwaarde voor onze opleiding en een aanrader voor elke meerwaardezoeker die zoekt naar een stressloos moment in de werkdag.”
Binnen de weekplanning van onze opleiding krijgen studenten persoonlijke werktijd op dinsdagnamiddag: dan zijn er geen lessen gepland. Alle studenten hebben besloten, na de eerste sessie, een deel van hun persoonlijke werktijd te gebruiken voor de samenleessessies van Het Lezerscollectief.
Door omstandigheden verloopt de sessie niet altijd even lang: soms lezen we een half uur, soms anderhalf uur, soms iets daartussen. De studenten kijken uit naar dit moment en hebben besloten na de sessie van een half uur dat dat veel te kort is, zelfs wanneer we werken met een korte tekst. We proberen nog uit wat de ideale duurtijd is.
Sofie is een echte ambassadeur en verkondigt aan ieder die het horen wil hoe fijn deze samenleesmomenten zijn. Zij heeft ervoor gezorgd dat het opleidingshoofd nieuwsgierig is geworden en tijd maakt om zoveel mogelijk sessies mee te volgen. Het is ontroerend om vast te stellen hoe open de studenten hem ontvangen en zonder schroom blijven vertellen wat de tekst met hen doet. Hij neemt deel aan het gesprek als een gelijke en geniet evenveel als de studenten.
Op onze campus is het niet gemakkelijk om een lokaal te reserveren. Hoewel het de regel is dat Het Lezerscollectief samenkomt in een gezellig lokaal, is dat op een druk bezette campus, niet haalbaar. De studenten zijn echter flexibel en maken het zelf gezellig: de koffie, koekjes en het gezellig rond tafels zitten helpen en de teksten doen de rest. Na een paar sessies merk ik dat ze weerbaarder zijn geworden, dat ze veerkracht hebben (her)ontdekt in zichzelf.
Als begeleider kijk ik ook uit naar het samen lezen en ik merk dat het uitzoeken van teksten geen opgave is maar rust brengt. Terwijl de hoofdbetrachting van dit proefproject is een rustpauze in te lassen voor studenten tijdens het drukke academiejaar, hen te laten genieten van literatuur en met elkaar in gesprek te treden tijdens het genieten van de tekst, ondervind ik als begeleider ook positieve effecten. Het samen lezen zorgt voor pauzes tijdens mijn werktijd: ik doe dit namelijk als vrijwilliger tijdens mijn ‘vrije tijd’.
Een eerste rustpauze ervaar ik bij het tijd maken om teksten te zoeken, een tweede rustpauze wanneer ik de tekst lees en voorbereid en een derde rustpauze tijdens het samen lezen. De sessies zijn ook voor mij als begeleider ‘therapeutisch’ en zorgen ervoor dat ik tijd maak om zelf meer literatuur te lezen, om me te laten raken door teksten (zowel proza als gedichten) en me af te vragen of ze bruikbaar zijn voor de studenten. Tegelijk zorgen de sessies ervoor dat ik mijn empathische competentie kan ontwikkelen: wat zal aanslaan, waaraan hebben de studenten nood, welke vragen zorgen voor een open gesprek … Als lerarenopleider haal ik dus veel positiefs uit Het Lezerscollectief.
Mogelijk blijft dit samen lezen hangen in het geheugen, zorgt het voor ‘een lieflingsbeeld’ van de studententijd wanneer die reeds lang vervlogen is en mogelijk voor inspiratie in het werkveld van lager onderwijs. Niets moet, het samen lezen verloopt in een open sfeer en iedereen geniet.
Vele mensen denken met enige weemoed terug aan hun studententijd: de tijd toen alles kon, de tijd van vrijheid, de tijd van dromen zonder zorgen … Dr. C.F.Visser en Emiel Hullebroeck zorgden in een lied voor de volgende beschrijving: “Die studentejare gaan verby, verby studente weelde; nooit keer hul ooit terug vir my: die tyd, die lieflingsbeelde.”
Het lied gaat voorbij aan de zorgen die studenten hebben, aan de onrust die met taken en stage gepaard gaat, aan de onzekerheid die verlammend werkt, kortom … het lied is geschreven door wie terugkijkt en vergeten is dat niet alles zo rooskleurig was.
Het Lezerscollectief heeft gekozen voor een proefproject binnen lerarenopleidingen om studenten te laten genieten van literatuur en tegelijk te zorgen voor een rustpauze tijdens de drukte van de opleiding met vele taken, groepswerken en stages, naast de vele uren les. Die rustpauze biedt studenten de mogelijkheid om hun evenwicht te vinden of opnieuw te vinden en om de grote literatuur te ontdekken zonder enige dwang maar gewoon omdat ze raakt, omdat ze verwoordt wat de student zelf ondervindt zonder er zelf woorden voor te vinden. Studenten voelen zich geborgen tijdens het samenleesmoment en praten vanuit de tekst over wat hen bezighoudt.
Binnen de Odiseehogeschool loopt het proefprojec op twee plekken: in Brussel en in Sint-Niklaas. In Brussel loopt het project al bijna een jaar. In Sint-Niklaas zijn we is dit jaar begonnen. Dit verslag gaat het over Het Lezerscollectief te Sint-Niklaas.
– Hilde Van den Bossche
Op 26 maart zijn in Gent de LIA’s (Language Industry Awards) uitgereikt. Na een gesmaakte academische zitting door prof. Jacques Van Keymeulen over oraal erfgoed in een modern jasje bekroonde de taalsector met 8 LIA’s de meest innovatieve, beloftevolle en uitmuntende taalproducten, diensten, publicaties en initiatieven uit de taalsector in 2014.
De 40 genomineerden voor de 8 LIA’s verzamelden samen meer dan 14.000 stemmen. Dat zijn er ruim 5000 meer dan vorig jaar. Er werden dit jaar uit alle hoeken van de taalsector bijna 100 nationale en internationale nominaties voor de longlist ingediend, waarvan er uiteindelijk 40 op de shortlist kwamen en campagne mochten voeren voor een LIA. Met hun enthousiaste campagnes lieten de genomineerden dit jaar een bijzonder diverse en dynamische taalsector zien.
Het Lezerscollectief won in de categorie ‘Belofte van het jaar 2014’ met 36% van de stemmen.
Initiatiefnemer Dries Debackere (De Taalsector): “De uitreiking van de LIA’s en de voorafgaande campagnes van de 40 genomineerden hebben opnieuw het beste van het beste uit de taalsector laten zien. De 40 genomineerden hebben zich vol enthousiasme aan de achterban en aan het brede publiek getoond. De taalsector is als een creatieve en dynamische sector met een zeer aantrekkelijke en rijke diversiteit in beeld gekomen.”
“Het belangrijkste om te onthouden is dat elke nominatie en elke campagne sterk positief afstralen op de hele taalsector. En daar profiteert iedereen in de taalsector van: samen veel aantrekkelijker, samen nog veel zichtbaarder! Proficiat aan alle genomineerden en aan iedereen die de taalsector op deze fantastische manier mee in beeld heeft gebracht,” aldus nog Dries Debackere.
Dirk Terryn nam de oorkonde in ontvangst en zei daarbij “bijzonder getroffen te zijn met het grote enthousiasme voor het jonge initiatief. Zonder campagne –we hebben de Britse stemmen zelfs laten liggen- geven zovelen alweer blijk dat ons collectief verschil maakt.”